Rus enerji kömürüne olan talep batı yönlerinde, özellikle Türkiye’de artmaya başladı. Kommersant gazetesinin NEFT Research verilerine dayandırdığı haberine göre, analistler Türk pazarını şu anda en umut verici pazar olarak değerlendiriyor: yerel kamu hizmeti şirketleri, kış ve 2026 yılının başı için stok yapıyor.
Ekim ayının son haftasında, Türkiye’de 6000 kcal/kg kalori değerindeki Rus kömürünün fiyatı %1,3 artarak ton başına 97 dolara (CFR) yükseldi. Taman Limanı’nda fiyatlar ton başına 72,4 dolara çıktı. Avrupa’da da soğuk havalar öncesinde talep artışı kaydediliyor: CIF ARA bazındaki fiyatlar 95,5 dolara ulaştı.
Avrupa Birliği’nde Rus kömürünün satışı yaptırımlar nedeniyle resmen yasak olsa da, Kommersant’ın kaynaklarına göre sevkiyatlar “ticari aracılar” üzerinden yapılabiliyor.
Çin yönünde ise ters bir eğilim gözleniyor: fiyatlarda yaşanan hızlı artışın ardından piyasa düzeltme sürecine girdi. Güney Çin’e yapılan 5500 kcal/kg kalori değerindeki Rus kömürü sevkiyatlarının fiyatı ton başına 89,8 dolara düştü. Bunun nedeni, sekiz kıyı eyaletinde yakıt tüketiminin azalması ve kamu işletmelerinin alımlarını ertelemesi olarak belirtiliyor.
Yıllık bazda, Asya ve Batı pazarlarındaki fiyatlar 2023 seviyelerinin hâlâ altında seyrediyor — liman ve teslimat koşullarına göre %7 ile %30 arasında fark gösteriyor.
Analistlere göre, şu anda Rus kömür üreticileri için en elverişli koşullar Türkiye’de oluşmuş durumda: Ocak–Ağustos döneminde Türkiye, Rusya’dan kömür ithalatını %34 artırarak 21,3 milyon tona çıkardı. Avrupa’da ise talep artışını sıcak hava, rüzgâr enerjisinin toparlanması ve sabit doğalgaz fiyatları sınırlıyor. Uzmanlar, fiyatlarda daha belirgin bir artışın Kasım ayının ikinci yarısında yaşanabileceğini öngörüyor.
Çin yönünde talebi sınırlayan etkenler arasında zayıf ekonomik büyüme ve yerli ile Endonezyalı üreticiler arasındaki artan rekabet öne çıkıyor. Uzmanlar ayrıca, Çin’e yapılan sevkiyatların payının kademeli olarak azalacağını ve bunun yerine yenilenebilir enerji (YE) pazarlarına yönelimin artacağını tahmin ediyor.
NKR’nin değerlendirmelerine göre, yıl sonuna kadar Rus kömürünün başlıca alıcıları Çin, Hindistan, Türkiye ve Güney Kore olacak. Ancak Güney Kore’de Avustralya’nın etkinliği artarken, Hindistan’da lojistik zorluklar ve yüksek rekabet Rus tedarikçilerin işini zorlaştırmaya devam ediyor.
Kaynak: Rus Haberler / Kommersant