Çin, Japon deniz ürünlerine yeniden kapıyı kapattı: Türk ihracatçısı için yeni fırsat penceresi
Çin, kısa süre önce kademeli olarak kaldırmaya başladığı Japon deniz ürünleri ithalatındaki yasağı yeniden devreye aldı. Spectator Index’in aktardığı bilgiye göre Pekin yönetimi, Japonya’dan deniz ürünü ithalatını tekrar durdurma kararı aldı. Bu karar, iki ülke arasındaki siyasi gerilimin ve Fukushima kaynaklı atık su tartışmalarının yeni bir yansıması olarak okunuyor.
Yasağın arka planı
- Çin, 2023’te Fukushima nükleer santralinden arıtılmış atık suyun okyanusa bırakılması sonrası Japonya’dan tüm su ürünleri ithalatını durdurmuştu.
- 2025 Kasım ayı başında kısmen gevşetilen bu yasakla, Japonya sınırlı miktarda deniz ürününü yeniden Çin pazarına göndermeye başlamıştı.
- Ancak son günlerde Tayvan üzerinden tırmanan diplomatik gerilim ve Pekin’in “ek güvenlik ve denetim ihtiyacı” vurgusu, yasağın yeniden tam kapsamlı şekilde yürürlüğe girmesine yol açtı. Çinli yetkililer, ithalatın askıya alınmasına gerekçe olarak hem Fukushima kaynaklı çevre ve gıda güvenliği endişelerini hem de siyasî tansiyonu işaret ediyor.
Bu adım, Çin’in Japonya’dan gelen tüm deniz ürünleri ithalatını fiilen durdurması anlamına geliyor ve iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde deniz ürünleri tarafında ciddi bir boşluk yaratıyor.
Küresel tedarik zincirine etkisi
- Çin, Japon deniz ürünleri için en büyük pazarlardan biriydi; özellikle tarak (scallop), deniz hıyarı ve yüksek katma değerli diğer ürünlerde Japon ihracatçılar büyük darbe alıyor. Reuters
- Yasağın yeniden devreye girmesi, Çin’de restoran zincirleri, işlenmiş deniz ürünü üreticileri ve perakende kanalları açısından tedarik tarafında yeni bir arayış dönemi başlatacak.
Türk ihracatçıları için ne anlama geliyor?
TurkishExporter İhracat Adres Bankası perspektifinden bakıldığında:
- Alternatif tedarikçi ihtiyacı: Çinli ithalatçıların; balık, karides, midye, tarak, ton balığı, dondurulmuş ve işlenmiş deniz ürünleri için Japonya dışı tedarikçilere yönelmesi bekleniyor. Bu noktada Akdeniz ve Karadeniz havzasından güvenilir, sürdürülebilir ve rekabetçi fiyat sunan üreticiler öne çıkabilir.
- Türk deniz ürünleri için vitrin fırsatı:
- Levrek, çipura, alabalık, uskumru gibi yetiştiriciliği güçlü türler
- Dondurulmuş fileto, tütsülenmiş ve işlenmiş ürünler
- Katma değerli, paketli perakende ürünleri
Çin pazarında “Japon ürünlerinin bıraktığı boşluk” için önemli alternatifler olarak pozisyonlanabilir.
- Pazara giriş stratejisi:
- Çinli ithalatçı ve distribütörlerin güncel talep ve ürün spesifikasyonlarını takip etmek
- Helal sertifikasyon, izlenebilirlik, sürdürülebilir avcılık/çiftlik uygulamaları ve kalite belgelerini öne çıkarmak
- E-ticaret platformları, Horeca tedarik zincirleri ve soğuk zincir lojistik ortakları üzerinden uzun vadeli iş birlikleri kurmak, Türk firmaları için kritik hale geliyor.
Sonuç: Risk Japonya’ya, fırsat alternatif tedarikçilere
Çin’in Japon deniz ürünlerine uyguladığı yasağın yeniden devreye girmesi, Japon ihracatçılar için ciddi bir kayıp anlamına gelirken; dünya genelinde deniz ürünleri tedarik zinciri içinde yer alan diğer ülkeler için yeni iş fırsatlarının kapısını aralıyor.
Türk deniz ürünleri üreticileri ve ihracatçıları, bu gelişmeyi yakından izleyip; Çinli ithalatçılar, distribütörler ve gıda zincirleriyle teması artırarak pazarda “güvenilir ve sürdürülebilir alternatif tedarikçi” konumunu güçlendirebilir. TurkishExporter İhracat Adres Bankası’ndaki Çinli deniz ürünü ithalatçı profilleri bu noktada önemli bir rehber işlevi görebilir.
