İhracatçı sektörlerde maliyet baskısı sürüyor
TÜSİAD’ın açıkladığı Maliyet Bazlı Rekabet Gücü Endeksi (TÜSİAD-RGE), 2025 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %3,0 artış göstererek 88,7 seviyesine çıktı. Buna rağmen endeks hâlâ 2015 yılı değerlerinin altında kalarak ihracatçı sektörlerin maliyet bazlı rekabet gücündeki kırılganlığın devam ettiğini ortaya koydu
İşgücü ve finansman maliyetleri baskı yaratıyor
Rapora göre son bir yıllık dönemde endeksteki düşüşün en önemli nedenleri işgücü maliyetlerindeki artış (–1,5 puan) ve finansman maliyetlerindeki yükseliş (–0,3 puan) oldu. Buna karşın ara malı ve enerji maliyetlerindeki ılımlı seyir, ihracatçı firmalara sınırlı avantaj sağladı. Enerji fiyatlarının küresel ölçekte gerilemesi Türkiye’nin rekabet gücünü kısmen desteklerken, işgücü maliyetleri toplam maliyetler üzerinde en güçlü baskıyı oluşturmaya devam etti.
Ara malı avantajı, enerji desteği sınırlı
2025’in ikinci çeyreğinde Türkiye’de ara malı maliyetleri yalnızca %0,7 artarken, rakip ülkelerde bu oran %4,7’ye ulaştı. Bu durum Türk ihracatçıları için göreli maliyet avantajı yarattı. Enerji tarafında ise küresel petrol fiyatlarının düşmesi rakip ülkelerde maliyetleri aşağı çekerken, Türkiye’de sınırlı artış yaşandı. Buna rağmen enerji maliyetleri hâlâ rakip ülkelere göre daha ılımlı seyretti ve endekse olumlu katkı sundui.
Finansmanda kısmi iyileşme
Finansman maliyetleri son iki çeyrektir düşüş eğiliminde olsa da, yıllık bazda hâlâ yüksek seyrediyor. Ticari kredi faizlerindeki gerileme endekse pozitif etki etse de, finansman maliyeti Türk ihracatçıları için rekabet gücünü sınırlayan faktörlerden biri olmaya devam ediyor.
Verimlilik düşük seyrediyor
İşgücü verimliliği rakip ülkelere göre düşük kalmaya devam etti. Verimlilik düzeltilmiş endeks (TÜSİAD-RGEV), 2025’in ikinci çeyreğinde 87,7 ile TÜSİAD-RGE’nin altında kaldı. Bu durum, işgücü verimliliğinin maliyet baskısını hafifletmekte yetersiz kaldığını gösteriyor.
? Özet / Sonuç:
TÜSİAD raporu, 2025’in ikinci çeyreğinde Türkiye’nin ihracatçı imalat sanayi sektörlerinde göreli maliyet avantajında sınırlı iyileşme olduğunu ancak işgücü ve finansman maliyetlerinin rekabet gücü üzerinde baskı yaratmaya devam ettiğini ortaya koyuyor.
Raporun tamamı aşağıdadır.
