Rusya ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) kendi hizmet pazarlarına karşılıklı erişim şartlarını serbestleştirmeye dönük anlaşmalarının uygulanması için Ekonomi Bakanlığı, ilgili anlaşmanın onaylanmasına dair kanun tasarısı hazırladı. Belge, Rus iş dünyası için BAE’nin kapalı sayılan hizmetler pazarında 64 sektörü açıyor. Emirlik şirketlerine ise Rusya’nın hizmet pazarında 12 sektör sunulacak.
Anlaşma ayrıca iki ülke arasında hizmet ticaretiyle ilgili işlemlerden doğan transfer ve ödemelere sınırlama getirilmemesini de öngörüyor. Bunun hizmet ihracatı ve karşılıklı yatırımların hacmini katlayarak artırması bekleniyor.
Ekonomi Bakanlığı, Ağustos 2025’te imzalanan hizmet ticareti ve yatırımlar konulu Rusya–BAE anlaşmasının onayına dair kanun tasarısını hazırladı. Bu anlaşma, daha önce imzalanan serbest ticaret anlaşmasını tamamlıyor. Söz konusu anlaşmaya göre Avrasya Ekonomik Birliği’nden BAE’ye yapılan ihracatta yüzde 86, BAE’den Avrasya Ekonomik Birliği ülkelerine yapılan ihracatta ise yüzde 85 oranında gümrük vergileri sıfırlanmıştı.
TİCARET HACMİ VE BEKLENTİLER
2024 yılında Rusya ile BAE arasındaki ticaret hacmi 11,5 milyar dolar oldu. Yeni belge, ihracata bağlı hizmet maliyetlerinin düşürülmesi yoluyla ticareti geliştirmeyi hedefliyor. Ekonomi Bakanlığı’ndan Kommersant’a yapılan açıklamada, iş birliği açısından finansal ve ulaştırma hizmetleri, toptan ve perakende ticaret, imalat sanayi ve madencilik sektörlerinin öne çıktığı ifade edildi. Bakanlık, 2030’a kadar Rusya’nın BAE’ye hizmet ihracatının iki katına çıkmasını, ithalatın da aynı ölçüde artmasını bekliyor. 2024 yılında hizmet ticaret hacmi 14 milyar dolar olmuştu. Rusya’nın BAE’deki birikmiş yatırımlarının dört kat, BAE’nin Rusya’daki yatırımlarının ise iki kat artması öngörülüyor. 2024 sonu itibarıyla bu rakamlar sırasıyla 25 milyar dolar ve 17 milyar dolar oldu.
ANLAŞMANIN İÇERİĞİ
Açıklayıcı notta, anlaşmanın “Rusya ve BAE hizmet sağlayıcıları için hizmet pazarına erişim şartlarının ve bu pazarda faaliyet yürütmenin karşılıklı serbestleştirilmesine, tarafların Dünya Ticaret Örgütü kapsamındaki yükümlülüklerine ek olarak” odaklandığı belirtildi.
Ekonomi Bakanı Maksim Reşetnikov daha önce, BAE’nin hizmet sektörünün “büyük ölçüde koruma bariyerleri ile kapalı” olduğunu belirterek liberalizasyonun gerekliliğini vurgulamıştı.
PAZARLARIN AÇILMASI
Toplamda BAE, Rus iş dünyasına Dünya Ticaret Örgütü yükümlülüklerine ek olarak 64 hizmet sektörü ve alt sektörü açıyor, Rusya ise 12 sektörü. Rus şirketlerine Ar-Ge, deniz ve hava araçlarının onarımı, demiryolu taşımacılığı, üretimle bağlantılı hizmetler gibi alanlarda BAE şirketlerinde yüzde 100 sermaye payına sahip olma hakkı tanınacak. Karma mühendislik hizmetleri, mürettebatsız gemi kiralama ve yolcu deniz taşımacılığı gibi alanlarda ise yüzde 70’e kadar katılım mümkün olacak.
BAE şirketleri de Rusya’da sağlık hizmetleri (hastaneler) ve eğitim alanında faaliyet gösteren kuruluşlarda yüzde 100 sermaye payına sahip olabilecek. Ayrıca perakende ticaret, otelcilik ve restoran işletmeciliği alanlarında şube açabilecekler.
FİNANSAL DÜZENLEMELER VE ÖDEMELER
Finans sektöründeki düzenlemeler arasında iki ülke arasında hizmet ticaretiyle bağlantılı transfer ve ödemelere sınırlama getirilmemesi yükümlülüğü yer alıyor.
Daha önce ödemeler konusunda sorun yaşanmıştı. Geçen yıl, BAE bankalarının yaptırımlar nedeniyle Rusya ile hesap işlemlerini kısıtlaması, Rus şirketlerinden elektronik ürünler için yapılan ödemelerin bloke edilmesi iş dünyasının şikâyetine yol açmıştı.
YATIRIM KONSEYİ KURULUYOR
Organizasyonel açıdan ise Rusya ile BAE arasında sermaye hareketlerini kolaylaştırmaya dönük adımların görüşüleceği bir Yatırım Konseyi kurulması planlanıyor.
Tüm Rusya Dış Ticaret Akademisi bünyesindeki Entegrasyon Süreçleri Geliştirme Enstitüsü analisti Yelena Stoyanova, onaya sunulan anlaşmanın hizmet sağlayıcılar için daha öngörülebilir bir yatırım ortamı sağladığını belirtti. Stoyanova, anlaşmanın iç düzenlemelerin şeffaflığı, finansal hizmetler, uluslararası deniz taşımacılığı ve hava taşımacılığıyla ilgili konuları düzenlediğini ifade etti. Uzman, ulaştırma ve lojistik hizmetlerinde iş birliğinin “Kuzey–Güney” uluslararası ulaşım koridorunun gelişimine olumlu katkı sağlayacağını da kaydetti.
Kaynak: Gazetemru
